Гісторыя
Тэрыторыя сучаснага Маларыцкага раёна засялялася першабытным чалавекам у IX-VIII тысячагоддзі да нашай эры. Першыя згадкі пра населеныя пункты з'явіліся ў " апісанні межаў паміж Вялікім Княствам Літоўскім і каронай польскай у 1564 годзе».
У 1566 годзе з'явілася першая згадка пра Маларыце (каралеўская вёска Рыта Малая) У акце рэвізіі Берасцейскага староства.
За час свайго існавання Маларыцкая зямля бачыла шмат падзей. Вось асноўныя з іх:
Верасень 1769 года-разгром А.В. Суворавым пад В. Арэхава польскіх канфедэралаў пад камандаваннем братоў Пулаўскіх.
1862 год-адкрыццё народнага вучылішча ў Маларыце.
1878-пачаўся рух па Берасьцейска-Кіеўскай чыгунцы.
1887 год-сваю прадукцыю выпускае адзін з найбуйнейшых па тых часах Чарнянскі шклозавод.
Верасень 1915 - сакавік 1918 гг. - акупнасць раёна войскамі кайзераўскай Германіі.
Верасень 1920 года-подзвіг каля Маларыты здзейснілі байцы бронецягніка «камуна-56», які дзейнічаў у складзе Заходняга фронту.
1921-1939 гг. - тэрыторыя Маларыцкага раёна ў выніку Рыжскага мірнага дагавора адышла ў склад Польшчы.
Да 1940 года аб індывідуальным развіцці раёна гаварыць не даводзіцца. Сапраўды ў той час гэта быў закінуты і адсталы край. Як і ўся Заходняя Беларусь, цяперашні Маларыцкі раён, у складзе Рэчы Паспалітай быў ператвораны ў паўкаланіяльнае прыкладанне да буржуазнай Польшчы.
28 верасня 1939 года - Уступленне войскаў Чырвонай Арміі ў Маларыту.
У 1939 г.у Маларыцкай гміне дзейнічалі 5 школ, навучанне ў якіх вялося толькі на польскай мове. У Маларыце былі адкрыты 2 бібліятэкі з небагатым выбарам літаратуры. Не было ніводнага клуба, кінатэатра, Народнага дома. Магчымасць для развіцця культуры, сапраўднага развіцця народных талентаў з'явілася ў жыхароў Маларытчыны пасля верасня 1939 года.
15 студзеня 1940 года Маларыцкі раён увайшоў у склад Брэсцкай вобласці. Прымаліся дзейсныя меры па ліквідацыі эканамічнай і культурнай адсталасці: праведзена нацыяналізацыя прамысловых і гандлёвых прадпрыемстваў, ліквідавана памешчыцкае землеўладанне. Ажыццяўлялася цэлая сістэма мер па падрыхтоўцы настаўнікаў. У раёне адкрыліся 28 школ, Бальніца, паліклініка, аптэка. Аднак часу для наладжвання Новага Жыцця было вельмі мала. Гэты ўсенародны ўздым абарвала вайна.
Чэрвень 1941-ліпень 1944 гг. - Маларыцкі раён акупаваны нямецка-фашысцкімі войскамі.
Гітлераўцы цалкам спалілі 20 вёсак і вёсак. Незаменнай, цяжкай стратай, якую нанесла ФАШЫСЦКАЯ АКУПАЦЫЯ раёну, стала страта больш за пяць з паловай тысяч нашых землякоў. 20 ліпеня 1944 года часткі першага Беларускага фронту разам з партызанамі вызвалілі Маларыту. Пасля выгнання з Маларыцкай зямлі фашысцкіх захопнікаў, у кароткі тэрмін былі адноўлены ўсе даваенныя структуры, арганізацыі прадпрыемства, сельскія саветы.
У 1959 годзе насельніцтва Маларыты складала ўсяго 3,4 тыс.жыхароў. У гэтым жа годзе ўпершыню быў распрацаваны першы пасляваенны генеральны план г. Маларыты.
25 снежня 1962 года раён быў ліквідаваны і ўтвораны зноў 6 студзеня 1965 года.
У снежні 1970 года Маларыце прысвоены статус горада абласнога падпарадкавання.
У 80-х гадах у раён прыйшоў прыродны газ, актывізаваўся працэс радыёфікацыі і тэлефанізацыі. На месцы непраходных балот раскінуліся калгасныя палі.
У жніўні 1982 года адбылося адкрыццё сучаснага гарадскога Дома культуры, у 1989 годзе ўведзена ў строй новая шматфункцыянальная паліклініка.
Адным з найстарэйшых прамысловых прадпрыемстваў у Маларыце з'яўляецца агароднінасушыльны завод, будаўніцтва якога пачалося ў 1952 годзе. Праз тры гады была выпушчаная першая прадукцыя-кансерваваныя агуркі, варэнне, сокі. Цяпер гэта сучасны кансервава-агароднінасушыльны камбінат. Тут выпускаюць дзіцячае харчаванне высокай якасці. Вырабы з брэндам» Таптышка " карыстаюцца павышаным попытам не толькі ў Рэспубліцы Беларусь, але і за яе межамі. Камбінат пастаянна прадстаўляе сваю прадукцыю на рэспубліканскіх і міжнародных выставах, дзе неаднаразова атрымліваў галоўную ўзнагароду конкурсу «Крыштальны яблык».
СЗАТ "Кварцмелпрам" - найбуйнейшы ў будаўнічай галіне Рэспублікі Беларусь інвестыцыйны праект, накіраваны на доўгатэрміновую перспектыву. Гісторыя прадпрыемства пачынаецца з 20 жніўня 2003 г, калі ААТ «Забудова» п.Чысць і ГУПП «Маларытабудматэрыялы» г. Маларыта, заключылі дагавор аб стварэнні ЗАТ «КварцМелПром». З 2008 г.прадпрыемства ўвайшло ў склад групы кампаній «Трайпл» і пачатак актыўную дзейнасць па засваенні радовішча «Хаціслаўскае».
Ужо 11 гадоў прадпрыемствам вядзецца рэалізацыя праграмы комплекснага асваення радовішча мелу і пяску "Хаціслаўскае". Сыравінная база радовішча дазваляе вырабляць самы шырокі асартымент будаўнічых матэрыялаў і вырабаў: цэгла і блокі сілікатныя, блокі з ячэістага бетону, вапна будаўнічую, мел дысперсны, пясок для будаўнічых работ і сілікатнай вытворчасці і інш.
На Маларытчыне ўведзены ў строй дзевяць аграгарадкоў-Хаціслаў, Олтуш, Гвозніца, Велікарыта, Макраны, Чарняны, Ляхаўцы, Лукава, Арэхава.
У 2010 годзе пры падрыхтоўцы да абласных Дажынак былі ўведзеныя наступныя новыя аб'екты: гасцініца «Юбілейная» на 45 месцаў, універсальны спартыўны комплекс «жамчужына», які ўключае басейн і залу гульнявых відаў спорту (баскетбол, валейбол, ручной мяч), трэнажорная зала, добраўпарадкаваны гарадскі парк. Уведзена станцыя абезжалезвання вады на гарадскім водазаборы, разлікова-касавы цэнтр РУП «Брэстэнерга», кацельня на мясцовых відах паліва, сеткі інжынернай інфраструктуры прыватнага жыллёвага фонду.
У 2012 годзе ў г. Маларыта адкрыты універсам "Родны кут «Маларыцкага райпо агульнай гандлёвай плошчай 764 кв.м, у 2016 годзе адкрыты магазін» Санта-7 «гандлёвай плошчай 547,3 кв. м ТУП»Санта Рытэйл".
Маларытчына і яе людзі ўносяць важкі ўклад у развіццё Брэстчыны. Раён з'яўляецца неаднаразовым пераможцам рэспубліканскіх і абласных спаборніцтваў.
За высокія паказчыкі, дасягнутыя ў ходзе правядзення ў 2015 годзе абласнога агляду санітарнага стану і добраўпарадкавання населеных пунктаў, г.Маларыта прызнаны пераможцам і ўзнагароджаны граматай Брэсцкага абласнога выканаўчага камітэта.
За дасягненне высокіх паказчыкаў на ўборцы ўраджаю збожжавых і зернебабовых культур у 2016 годзе сярод раёнаў, якія забяспечылі найвышэйшыя паказчыкі тэмпаў росту валавога збору збожжа да сярэдняга ўзроўню трох гадоў, якія папярэднічаюць справаздачнаму, з улікам вытворчасці збожжа на адзін бала-гектар пасяўной плошчы, Маларыцкі раён прызнаны пераможцам абласных спаборніцтваў.
Самае вялікае багацце раёна-яго жыхары. Маларытчына-радзіма вядомага мастака Мікалая Селяшчука; чэмпіёна свету, Еўропы і Алімпійскіх гульняў Леаніда Тараненкі; сярэбранага прызёра Алімпійскіх гульняў 1980 года Пятра Пачынчука; аўтараў вершаў, зборнікаў апавяданняў Сцяпана Крываля і Аляксея Філатава.
Штогод у першыя выхадныя кастрычніка ў Дзень горада ў Маларыце праходзіць Маларыцкі міжнародны марафон.
З 2019 года па ініцыятыве ўраджэнца Маларыты Паўла Васільевіча Лысенкі стартаваў ультрамарафон «Маларыцкая кавадла» (12-гадзінны бег). Праводзіцца штогод.
Раз на два гады летам у райцэнтры праводзіцца фестываль абрадавага фальклору»Спадчына зямлі Маларыцкай". На адной пляцоўцы збіраюцца ўсе мясцовыя клубы-каля 15 фальклорных калектываў, якія паказваюць частку абраду пэўнай тэматыкі. Хоць усе калектывы з аднаго раёна, яны даволі розныя ў звычаях і традыцыях.
Маларыта-месца правядзення абласнога этапу нацыянальнага фестывалю» Суквецце культур", дзе сваю культуру дэманструюць прадстаўнікі розных нацыянальнасцяў, якія насяляюць Брэсцкую вобласць: украінцы, расіяне, казахі, яўрэі і інш.
ІНТЭРНЭТ РЭСУРСЫ
